Thema’s > Orkanen op Aruba

De kans om op Aruba getroffen te worden door orkanen is veel kleiner dan bij andere, noordelijker gelegen eilanden in het Caribische gebied. Het orkaanseizoen loopt in het Caribische gebied van 1 juni tot 1 december. In die periode ontstaan er gemiddeld 10 Tropische stormen en ontwikkelen zich er 6 tot Orkaan.

Een depressie in de tropen wordt een tropische storm genoemd, en krijgt een officiële naam, als er een (10-minuten gemiddelde) windsnelheid van 17 m/s of meer wordt gemeten. Een Orkaan, zuiver weerkundig genomen, wijst dit op een windsnelheid groter dan 117 km-uur (32 m/s), ofwel windkracht 12 op de schaal van Beaufort. Veelal wordt de term orkaan gebruikt wanneer men een tropische cycloon of wervelstorm bedoelt.

Door de zuidelijke ligging van Aruba in het Caribische gebied trekken de orkanen over het algemeen ten noorden van Aruba langs. Op Aruba merkt u dit door veel regen en harde wind. Voor Aruba is de hoogste kans op harde regen en wind door orkaanactiviteit ten noorden van het eiland in september en oktober.

De kans dat Aruba vol door een orkaan wordt getroffen is één keer per honderd jaar. Dit is gebeurd in 1605, 1784 en 1877. Aruba is in 1954 geraakt door de staart van orkaan “Hazel”, 1999 geraakt door de staart van orkaan Lenny en in 2004 door uitlopers van orkaan Ivan.

De orkaan van 1877 trok over Aruba op 23 september 1877. Aangezien er in die tijd nog geen officiële namen aan orkanen gegeven werden, werd deze zware storm lokaal als Orkaan “Tecla” of “Orkan Grandi” (wat grote orkaan betekent in het Papiaments) bekend. Bij het overkomen van de orkaan vielen vrij veel dodelijke slachtoffers en er ontstond enorme materiële schade. Op Aruba, Curaçao en Bonaire kwamen 69 mensen om het leven. De orkaan had catastrofale gevolgen voor Curaçao. De New York Times merkte op dat in Willemstad “veel van de meest solide structuren werden verpletterd alsof het papieren objecten waren en veel mensen werden begraven in hun ruïnes.” Golven veegden een nonnenklooster volledig weg, met slechts één non die overleefde. Talrijke schepen gingen verloren in de buurt van Curaçao.

De grootste gevaren waaraan u blootgesteld kunt worden tijdens uw vakantie op Aruba als gevolg van orkanen, zijn:

• Zeer grote golven aan de kust.
• Harde wind die kabels laten breken en bomen om doen waaien.
• Stortregens die tot overstroming leiden.

Er zijn twee fasen van het Orkaan-alarmsysteem op Aruba:

• Fase 1: Verhoogde waakzaamheid (Hurricane Watch).
• Fase 2: Orkaanwaarschuwing (Hurricane warning).

Als fase 1 wordt afgekondigd wordt geadviseerd dat u voortdurend de radio en televisie in de gaten houdt en u goed geïnformeerd houdt. U dient (indien van toepassing) de tank van de huurauto te vullen, extra medicijnen in te slaan, blik- en gedroogd eten in te slaan, ook voor uw huisdieren, voor drie dagen. Tot slot dient u batterijen te halen voor uw radio en zaklamp. Als u geen radio of zaklamp heeft; koop er dan één. Verder kunt u vertrouwen op de aanwijzingen van de lokale bevolking.

Bij fase 2 zullen de eilandbewoners veel voorbereidende werkzaamheden doen om losliggende materialen en giftige stoffen op te bergen en veilig te stellen. Als toerist kunt daar wellicht bij helpen; maar zet in elk geval uw koelkast en vriezer zo koud mogelijk en maak extra ijsklontjes. U dient voldoende drinkwater gereed te maken voor al uw gezinsleden voor minimaal 3 dagen. U wordt geadviseerd al uw waardepapieren en kostbaarheden in een afsluitbare plastic zak te doen en deze veilig op te bergen. Sluit alle gordijnen en zonwering als extra bescherming. Berg alle losliggende materialen zoals plantenbakken en bloemenvazen op in een afgesloten kast. Zet een klein koffertje klaar met de belangrijkste zaken om enkele dagen door te komen als u uw huis moet verlaten. (Kleding, handdoeken, medicijnen, toiletartikelen, waardepapieren.)

Tijdens de orkaan dient u radio en televisie te volgen. Drink geen alcoholhoudende dranken. Gebruik de telefoon alleen in noodgevallen. Trek u terug in de badkamer of een andere stevige ruimte. Blijf verwijderd van ramen, glas en deuren. Blijf tijdens de orkaan altijd binnen; u bent veiliger in een badkamer zonder dak, dan rondrennend in de storm op zoek naar een veilige plek. Blijf binnen totdat wordt aangegeven dat alles veilig is; ook als de wind plotseling gaat liggen. De windstilte kan tijdelijk zijn indien dit het oog van de orkaan betreft.

Als alles weer veilig is volgt u de aanwijzingen van de overheid en lokale bewoners. Eet, indien de stroom is uitgevallen, eerst uw koelkast, daarna uw vriezer en pas daarna de blikken en gedroogd voedsel. Wees voorzichtig; overal ligt glas en scherpe materialen. Let vooral op uw kinderen. Kijk of u de buren kunt helpen. As u niet kunt helpen; blijf dan uit de buurt van het rampgebied. U hindert de hulpverleners.

Bronnen:

• database voor orkanen in de Atlantische Oceaan ( HURDAT ) 
• Aruba Yellow pages, Community pages, p. 12 “Hurrincane Season”
• Fernández-Partagás, José; Diaz, Henry F. (1995). Een reconstructie van de historische frequentie van tropische cyclonen in de Atlantische Oceaan uit documentaire en andere historische bronnen: 1851–1880 Deel II: 1871–1880(PDF)(Rapport). Climate Diagnostics Center, National Oceanic and Atmospheric Administration.